Była popularna na długo wcześniej, niż bracia Golcowie wyśpiewali swoją słynną „Kwaśnicę”. I choć regionalna kuchnia góralska nie należy do specjalnie wykwintnych, urzeka doskonałym smakiem i choć prosta, na pewno nie jest prostacka. Wprawdzie jej podstawą jest kapusta oraz ziemniaki, jednak zaskakuje ona sporą ilością pysznych i oryginalnych potraw takich, jak: bukty, tarciochy, moskole, karpiele, kwaśnice, żury i kołacze.
Ziemniaki, zwane przez gospodynie grulami, znajdują wiele zastosowań. Przede wszystkim przyrządza się z nich kluski: bukty i hałuski oraz kluski grulane. Z ziemniaków powstawał także tzw. moskol, który doskonale zastępował chleb.
Dzisiaj kiszoną kapustę można kupić w każdym sklepie, jednak szanująca się gospodyni woli kisić ją sama zgodnie ze starą recepturą. Obecnie nikt już wprawdzie kapusty nie depta, ale sposób przyrządzania niewiele się zmienił. Dawniej kapustę kiszono w sporej wielkości, drewnianych beczkach – to właśnie rozmiar beczki i ilość kapusty wymuszały deptanie jej nogami. Z kiszonej kapusty przyrządza się słynną kwaśnicę i kapustę z grochem.
Trudno wyobrazić sobie kuchnię góralską bez oscypka. Sposób wyrobu tego wędzonego i słonego sera jest przekazywany z pokolenia na pokolenie i stanowi rodzinne tajemnice. Wiadomo, że wyrabia się je z owczego mleka. Bundz, czyli owczy twaróg wkłada się do ozdobnych form, a potem zanurza się na kilka chwil we wrzącej wodzie. Następnie uformowany ser moczony jest w osolonej, zimnej wodzie i po tym zabiegu dopiero można go wędzić.
Ważnym składnikiem góralskiej kuchni jest również owcze mięso – najczęściej w postaci pieczonej baraniny oraz baranich kotletów, czy doskonałego udźca baraniego.
Podobno góralskie dania powinny być, jak góralski charakter – wyraziste, ostre i zdecydowane.
Poniżej kilka z nich:
Kwaśnica na żeberkach – gęsta zupa z kiszonej kapusty, z zasmażką. Można podawać ją z ziemniakami.
Bryjka z mąki razowej pszennej – proste danie z mąki i osolonej wody, o dość gęstej konsystencji. Po rozlaniu bryjki do miseczek, na środku należy zrobić wgłębienie i włożyć w nie łyżkę masła i łyżkę miodu.
Prażucha – gęsta potrawa z uprażonej mąki jęczmiennej i wody. Gotową masę należy przełożyć na talerze, polać stopionym boczkiem i posypać skwarkami. Podaje się ją z kwaśnym mlekiem.
Bombolki z miodem – ciasteczka drożdżowe oblane miodem.
Herbata góralska – herbata z cukrem i spirytusem, idealna na rozgrzewkę.